Waarom ChristenUnie-SGP Woerden voor Reijerscop kiest als locatie voor windturbines
Een gevoelig besluit. In het bijzonder voor inwoners die het dichtst bij windturbines komen te wonen. Maar ook een noodzakelijk besluit, gezien het klimaatprobleem, stijgende energieprijzen en het dichtdraaien van de Groningse gaskraan. Wij zijn voorstander van windenergie en wij zien Reijerscop als de meest geschikte locatie met doorkijk naar de toekomst. Maar wij hebben wij ook oog voor de zorgen van inwoners en pleiten voor verzachtende omstandigheden. Hiervoor zijn verschillende amendementen aangenomen. In deze blog lichten wij onze keuze voor Reijerscop en onze inbreng uitgebreid toe.
In 2021 koos de gemeenteraad voor een combinatie van zon en windenergie. Voor ons was dit een erg belangrijk besluit. Technisch en economisch gezien is het van belang om zon – en windenergie te combineren. Want zolang het aan grootschalige opslagmogelijkheden ontbreekt, is het belangrijk om zo constant mogelijk energie aan te leveren. Alleen met een combinatie van zon en wind lever je elk seizoen en zowel overdag als 's nachts, stroom. Maar met oog voor het landschap en hoogwaardige landbouwgrond, zijn alleen zonnevelden voor ons sowieso onwenselijk. Eén windturbines scheelt immers tientallen voetbalvelden aan zonneweiden.
Andere technieken die bijdragen aan energieopwekking, maar ook betaalbaar zijn, groot genoeg zijn en te realiseren vóór 2030, zijn er niet. Wie bij de feiten blijft, weet dat zon en wind de enige ‘knoppen’ zijn om aan te draaien. De provincie heeft meerdere malen te laten weten om dezelfde redenen op zoek te zijn naar meer locaties voor wind, en is bevoegd locaties aan te wijzen en daarmee gemeenten te overrulen. Door alleen maar tegen windenergie te zijn, loop je het risico als gemeente de regie kwijt te raken over hoeveel windturbines er op Woerdens grondgebied komen te staan, evenals alle randvoorwaarden daaromheen.
Er zijn dus genoeg redenen om te kiezen voor een combinatie van zon -en windenergie. Het is echter goed om te weten dat de locatiekeuze, niet het definitieve besluit is om windturbines te bouwen. Dat is de vergunningverlening die later volgt. Zo zullen er nog drie raadsbesluiten volgen voordat er windturbines worden gebouwd. Dit betekent dat wij nu enkel een ‘zoekgebied’ aanwijzen om vervolgonderzoek te kunnen doen naar de locatie. Er is dus nog tijd is om de nieuwe afstandsnormen van het Rijk en de uitkomsten van het gezondheidsonderzoek van de RIVM af te wachten. In het RIVM onderzoek worden door heel Nederland omwonenden gevraagd naar welke hinder, dan wel klachten zij ervaren. Al deze informatie zal beschikbaar zijn wanneer de gemeenteraad een afweging maakt om de vergunning te verlenen voor het bouwen van windturbines.
De keuze voor Reijerscop:
Maar hoewel wij in afwachting zijn van al deze informatie, betekent dat niet dat we ondertussen geen besluiten kunnen maken. Het is belangrijk om in ieder geval alvast een locatie aan te wijzen om vervolgonderzoek te doen en in gesprek te gaan met omwonenden. De locatiekeuze werd twee jaar geleden losgekoppeld en naar de huidige bestuursperiode geschoven. Er was namelijk behoefte om de plussen en minnen van de twee voorgestelde locaties, Reijerscop en Barwoutswaarder, naast elkaar te zetten. Het college heeft in de afgelopen weken deze plussen en minnen aan de raad gepresenteerd. Iedere fractie was vrij om haar eigen afweging te maken. Voor onze fractie wogen de volgende drie criteria het zwaarst mee:
1 Afstand naar woningen
Zoals op deze afbeeldingen te zien is, is het in Rijerscop (boven) mogelijk om windturbines verder van woonkernen af te zetten dan in Barwoutswaarder (onder). Aangezien er een direct verband is tussen afstand en ervaren geluidshinder, komt Reijerscop er in dit geval beter uit.
2 Wind beperken tot 1 locatie
Voor de hele energieopgave voor 2050, zal de helft wind op zee zijn, en de andere helft op land. Voor het deel op land, hebben we nu met oog op 2030 een tussendoel in gevuld. Dat brengt ons halverwege het deel dat we op land moeten invullen. Voor het resterende deel, is de kans groot dat we in de toekomst meer ruimte moeten aanwijzen voor zon en wind. In Reijerscop is er genoeg ruimte om uit te breiden, in Barwoutswaarder is de polder daar te klein voor. Dit zou betekenen dat wanneer we voor Barwoutswaarder kiezen, we later evengoed de polder Reijerscop moeten aanwijzen. Dan staan er op twee plaatsen in onze gemeente windturbines. Door nu voor Reijerscop te kiezen, kunnen we windenergie beperken tot één locatie. Daarnaast speelt mee dat de gemeente Utrecht al een aanvraag in behandeling heeft voor windturbines vlak naast onze gemeentegrens. Deze windturbines zullen ook vanuit onze gemeente zichtbaar zijn. Wij vinden het logisch dat de Woerdense windturbines in lijn komen te staan met die van Utrecht en voor het oog één geheel vormen.
3 'Maatschappelijk rendement'
Windturbines moeten worden aangesloten op het elektriciteitsnet. Hiervoor zal een kabel moeten worden aangelegd naar het meest dichtbij zijnde aansluitingsstation. De kabel kost ongeveer een miljoen euro per kilometer. Voor Rijerscop ligt de meest dichtbij zijnde aansluiting op 5 kilometer. Voor Barwoutswaarder ligt de aansluiting op 15 kilometer. Dat scheelt zo’n 10 miljoen euro aan kosten. Dat betekent dat er in met de keuze voor Reijerscop, meer geldt over blijft ter compensatie voor de omgeving. Onze locatiekeuze hangt daarom samen met onze inbreng in de vorm van drie amendementen.
Onze inbreng:
Onderzoek negatieve effecten en compensatie
Directe omwonenden, maken zich zorgen om gezondheidseffecten, slagschaduw en waardevermindering van hun woning. Samen met het CDA dienden wij aan het amendement ‘Onderzoek Gezondheidseffecten in Gebiedsproces’ in. Een amendement waar ook Progressief Woerden en D66 aan hebben bijgedragen en ook door Lijst van der Does is gesteund. In dit amendement wordt het college gevraagd om eventuele negatieve effecten in beeld te brengen, evenals de mogelijkheden om vanuit de opbrengsten van windenergie, verzachtende maatregelen te bekostigen. Denk daarbij aan technieken om windturbines stiller te maken, geluidsmaatregelen, isolatie of duurzaamheidsmaatregelen om woningwaarde te compenseren etc. Deze maatregelen zijn een extra aanvulling, aangezien de gemeente Woerden al een ruimere afstandsnorm hanteert (500m) dan het Rijk voorschrijft (350m). Dit alles komt bovenop de stapel aan informatie voordat de vergunning wordt verleend.
Versnel zon in Barwoutswaarder
Doordat het debat zich voornamelijk rondom de kwestie van windturbines concentreert, zouden we bijna vergeten dat we ook gebieden voor grootschalige zonne-energie aanwijzen. In Barwoutswaarder wil Fruit Lievaart graag snel met zonne-energie aan de slag. Met dit amendement proberen we een versnelling aan te brengen, maar ook een volgorde aan te brengen in het toewijzen van gebieden conform de motie ‘Zonneladder’ die wij in 2021 indienden. Dit betekent dat we eerst naar minder hoogwaardige grond kijken, maar ook naar bijv. een zonnelint naast de A12, voordat we grond vrijgeven in een voedselproductie gebied zoals Reijerscop. De ‘beste’ grond, staat als het ware op de ‘laatste trede’ van de Zonneladder.
Bijdragen aan Woerden
Een amendement waar D66 het voortouw in nam, en die wij steunen. Het gaat hierbij om de kwestie hoe wij de opbrengsten uit zon en wind energie kunnen aanwenden ten behoeve van heel Woerden, naast dat we ook directe omwonenden compenseren. Daarmee proberen we ten aller tijde te voorkomen dat alle winst slechts naar enkele investeerders, of grote ontwikkelaars gaan.
Door Harm van der Wilt
